भारतातील कारागीर समाजाच्या कल्याणासाठी आणि सक्षमीकरणासाठी सरकारद्वारे प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना २०२४ सुरू करण्यात आली आहे. ही योजना कारागीरांना कौशल्य विकास, प्रशिक्षण आणि आर्थिक मदत प्रदान करते. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया आहे.
या लेखात आम्ही तुम्हाला विश्वकर्मा योजना २०२४ साठी ऑनलाइन अर्ज कसे करावे याबद्दल मार्गदर्शन करणार आहोत.
देशाच्या ग्रामीण आणि शहरी भागातील पारंपरिक हस्त-कलाकार आणि कारागिरांना सहाय्य देण्यासाठी पीएम विश्वकर्मा योजनेला केंद्रीय मंत्रिमंडळाची मंजुरी
योजनेसाठी 13,000 कोटी रुपये खर्च अपेक्षित पीएम विश्वकर्मा योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात अठरा पारंपरिक उद्योगांचा समावेश
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखालील आर्थिक बाबींवरील मंत्रिमंडळ समितीने आज 13,000 कोटी रुपये खर्चाच्या “पीएम विश्वकर्मा” या नवीन केंद्र सरकारी योजनेला, पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी (आर्थिक वर्ष 2023-24 ते आर्थिक वर्ष 2027-28) मंजुरी दिली. हाताने आणि साधनांच्या मदतीने काम करणाऱ्या हस्त-कलाकार आणि कारागिरांची गुरु-शिष्य परंपरा अथवा त्यांच्या कुटुंबाची पारंपरिक कौशल्य जोपासणे आणि त्याला बळकटी देणे, हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे. हस्त-कलाकार आणि कारागीरांच्या कामाचा दर्जा सुधारणे तसेच त्यांची उत्पादने आणि सेवा जास्तीतजास्त लोकांपर्यंत पोहोचवून, विश्वकर्मा, स्थानिक आणि जागतिक मूल्य साखळीशी जोडले जातील, हे सुनिश्चित करणे हे देखील या योजनेचे उद्दिष्ट आहे.
पीएम विश्वकर्मा योजनेअंतर्गत, हस्त-कलाकार आणि कारागिरांना पीएम विश्वकर्मा प्रमाणपत्र आणि ओळखपत्राद्वारे ओळख दिली जाईल, तसेच 5% सवलतीच्या व्याज दराने पहिल्या टप्प्यात रु. 1 लाखपर्यंत आणि दुसऱ्या टप्प्यात रु. 2 लाखपर्यंत कर्ज पुरवठा केला जाईल. त्याशिवाय, ही योजना कौशल्य श्रेणी सुधारणा, अवजारांसाठी प्रोत्साहनपर अर्थसहाय्य, डिजिटल व्यवहार आणि विपणन सहाय्यासाठी प्रोत्साहन देईल.
ही योजना देशाच्या ग्रामीण आणि शहरी भागातील हस्त-कलाकार आणि कारागिरांना मदत करेल. पीएम विश्वकर्मा योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात पुढील अठरा पारंपरिक उद्योगांचा समावेश केला जाईल:
- (i) सुतार
- (ii) होडी बांधणी कारागीर
- (iii) चिलखत बनवणारे
- (iv) लोहार
- (v) हातोडी आणि अवजार संच बनवणारे
- (vi) कुलूप बनवणारे
- (vii) सोनार
- (viii) कुंभार
- (ix) शिल्पकार (मूर्तिकार, दगडी कोरीव काम), पाथरवट (दगड फोडणारे)
- (x) चर्मकार (पादत्राणे कारागीर)
- (xi) मेस्त्री
- (xii) टोपल्या/चटया /झाडू/ कॉयर साहित्य कारागीर
- (xiii) बाहुल्या आणि खेळणी (पारंपरिक) बनवणारे
- (xiv) न्हावी (केश कर्तनकार)
- (xv) फुलांचे हार बनवणारे कारागीर
- (xvi) परीट (धोबी)
- (xvii) शिंपी आणि
- (xviii) मासेमारचे जाळे विणणारे.
पीएम विश्वकर्मा योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी पात्रता
- अर्जदार भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे.
- अर्जदार विश्वकर्मा योजनेअंतर्गत 18 क्षेत्रापैकी एकामधील असावा.
- अर्जदाराचे वय 18 वर्षांपेक्षा जास्त आणि 50 वर्षांपेक्षा कमी असावे.
- मान्यताप्राप्त संस्थेचे संबंधित ट्रेडचे प्रमाणपत्र असणे आवश्यक आहे.
- योजनेमध्ये समाविष्ट केलेल्या 140 जातींपैकी एक असणे आवश्यक आहे.
पीएम विश्वकर्मा योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे कोणती?
- आधार कार्ड
- पॅन कार्ड
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- जात प्रमाणपत्र
- ओळखपत्र
- पत्त्याचा पुरावा
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो
- बँक पासबुक
- वैध मोबाईल नंबर
ऑनलाइन अर्ज करण्याची प्रक्रिया
विश्वकर्मा योजना २०२४ साठी ऑनलाइन अर्ज कसे करावे?
विश्वकर्मा योजनासाठी ऑनलाइन अर्ज (Vishwakarma Yojana Online Applications) १७ सप्टेंबर रोजी योजना सुरू झाल्यानंतर सुरू झाले आहेत. योजनांसाठी ऑनलाइन अर्ज कसा करायचा याबद्दलची माहिती खाली दिली आहे.
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:
आधार आणि मोबाइल सत्यापन:
सर्वप्रथम, तुम्हाला तुमच्या जवळच्या कोणत्याही कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC) वर जाऊन तुमचे आधार कार्ड आणि मोबाइल नंबर सत्यापित करणे आवश्यक आहे. ही सत्यापन प्रक्रिया आवश्यक आहे कारण ती तुमची ओळख निश्चित करते.
कारीगर नोंदणी:
मोबाइल आणि आधार सत्यापन झाल्यावर तुम्हाला CSC द्वारे तुमचे कारीगर नोंदणी करावे लागेल. ही नोंदणी प्रक्रिया सुनिश्चित करते की तुम्ही योजनेसाठी पात्र आहात आणि तुमची व्यावसायिक ओळख मान्यताप्राप्त आहे.
अर्ज फॉर्म भरणे:
पुढील टप्प्यात तुम्हाला तुमची सर्व माहिती CSC केंद्राद्वारे सबमिट करून योजनेसाठी अर्ज करावा लागेल. यात तुमची वैयक्तिक माहिती, व्यावसायिक माहिती आणि आवश्यक कागदपत्रांची स्कॅन कॉपी समाविष्ट असेल.
माहितीचे सत्यापन:
नंतर अर्जात तुमच्याद्वारे दिलेली सर्व माहिती ग्रामपंचायत किंवा शहरी स्थानिक निकाय (Urban Local Body) द्वारे प्रथम टप्प्यात सत्यापित केली जाईल. त्यानंतर आणखी 2 टप्प्यांच्या सत्यापनानंतर तुमची सर्व माहिती योग्य आढळून आली आणि तुम्ही योजनेसाठी पात्र असल्यास तुमचा अर्ज स्वीकारला जाईल.
ऑनलाइन अर्ज स्वीकृत झाल्यावर:
ऑनलाइन अर्ज स्वीकृत झाल्यावर तुम्हाला काही प्रशिक्षणानंतर PM Vishwakarma Digital ID आणि Certificate किंवा विश्वकर्मा प्रमाणपत्र दिले जाईल. हे प्रमाणपत्र तुमची ओळख आणि योजनेअंतर्गत तुमच्या नोंदणीची पुष्टी करेल.
प्रशिक्षण आणि प्रमाणपत्र मिळाल्यानंतर:
तुम्ही योजनेअंतर्गत दिले जाणारे विविध फायदे जसे की कर्जासाठी प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना पोर्टलद्वारे अर्ज करू शकता.
More Information: अधिकृत वेबसाइट pmvishwakarma.gov.in वर जा
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना मार्गदर्शक तत्त्वे PDF
विश्वकर्मा योजनेची संपूर्ण मार्गदर्शक तत्त्वे डाउनलोड करा
SOURCE: https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1949549